19. Kees Schelfhout en Wladek, repatriëring. Deel 3

19. Kees Schelfhout en Wladek, repatriëring. Deel 3 2018-11-29T14:15:50+01:00

De repatriëring van krijgsgevangenen en dwangarbeiders komt pas eind mei 1945 goed op gang. Velen komen met georganiseerde transporten in Nederland aan waar ze over de grens opgevangen worden in ontvangstcentra van het Bureau voor Evacuering- Repatriëring- en Verzorging van Oorlogsslachtofferzaken van het Militair Gezag. Dit bureau is verantwoordelijk voor de opvang, verzorging en het vervoer van de repatriant naar huis. Met name in en rond Maastricht, Groningen, Eindhoven, Nijmegen, Enschede en Breda zijn veel repatrianten in eerste instantie opgevangen in centra waar zij geregistreerd en medisch gecheckt worden.
Op of omstreeks 4 mei 1945 vertrekken Kees en Wladek, samen met enkele Nederlandse repatrianten uit Schwerin met een Amerikaanse legertruck. Ze rijden door Duitsland met zijn vernielde infrastructuur als gevolg van het oorlogsgeweld. Zij melden zich aan in Maastricht. Kees laat Wladek tijdelijk achter op het adres Geerstraat 11 te Heerlen en reist alleen door naar Kloosterzande.

”Welkom weer in ons midden”………

Op zondag 20 mei 1945 meldt Kees zich met Wladek bij zijn ouders op het adres Groenendijk 32. Het is een aangename, zonnige lentedag. Zijn terugkeer blijft niet onopgemerkt. Buurtbewoners hebben een ereboog opgesteld en het ouderlijk huis van Kees versierd met bloemen. Beiden worden zowel door zijn familie als de dorpsgenoten hartelijk ontvangen, waarbij Wladek in de dorpsgemeenschap wordt opgenomen. Op de avond van 22 mei 1945 krijgt Wladek de eer om het Molenplein dat omgedoopt wordt tot Poolschplein te openen, wat die dag besloten werd in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente. Uit de notulen van dezelfde vergadering blijkt dat wethouder Piet Stallaert voorstelt of het mogelijk is dat de gemeente de zorg opneemt van Wladek die niet in aanmerking komt voor distributiebonnen.

Notulen vergadering 22 mei 1945.

Tekst notulen 22 mei 1945:

“Naar aanleiding van de bevrijding onzer gemeente op 20 september 1944 door de Poolsche troepen wordt verder besloten om het Molenplein te veranderen in het ”Poolschplein”. De Poolsche strijders trokken onze gemeente via dit plein binnen. De voorzitter deelt mede dat het de bedoeling is dat het Poolschplein hedenavond zal worden geopend door den jeugdigen Pool Wladek Kulczyk die in onze gemeente vertoeft en pas bevrijd werd uit het Duitsche concentratiekamp Oranienburg bij Berlijn. Wethouder (Piet) Stallaert stelt hierbij de vraag of het niet mogelijk is, dat onze gemeente de zorg op zich neemt over den Poolschen jongen, geboren te Warschau, 26 Juni 1928. De voorzitter, (burgemeester dr. Charles van Rooy) en wethouder (Joos) Asselman juichen dit voorstel toe en de voorzitter zal hedenavond bij de huldiging van Schelfhout dit aan de bevolking bekendmaken. Later kan dan in de gemeente een lijstencollecte worden gehouden. Zoals gebruikelijk bij teruggekeerden uit concentratiekampen zal ook aan Kees Schelfhout namens de gemeente een bloemstuk worden aangeboden. De wethouders worden bij de huldiging ook verwacht.

In het naoorlogse Nederland is er een nijpend tekort aan voedsel, kleding, onderdak en medische hulp.                                                                                                                                                                    Wat zullen Kees en Wladek met dit voorstel blij en opgelucht zijn geweest !                                         Het college en de inwoners van Groenendijk/Kloosterzande kunnen zich geen betere gelegenheid wensen om haar waardering te betuigen aan de Poolse strijders die op 20 september1944 de gemeente bevrijd hebben.

Op 25 mei 1945 meldt DE STEM:

Dhr. C. Schelfhout terug uit Duitsland. ”De Groenendijk was een en al vlaggentooi en werd het woonhuis gekroond. Dinsdagavond vond een inhuldigingsbijeenkomst plaats, waarbij Kees nog een en ander van zijn belevenissen zou vertellen. Tevoren werd echter in tegenwoordigheid van het voltallig college van burgemeester en wethouders het Molenplein door het Poolsche pleegkind van den heer Schelfhout, omgedoopt in Poolsch-plein, uit dankbaarheid jegens de Polen, omdat zij langs dit plein de gemeente Hontenisse bij de bevrijding op 20 September 1944 waren binnengetrokken. Burgemeester van Rooy lichtte in een toespraak een en ander toe. Hierna vond de huldiging van dhr. C. Schelfhout plaats. Het patronaat was met zorg en smaak versierd. Op de tooneelruimte waren plaatsen gereserveerd voor het gemeentebestuur, Eerw. Hr. Geestelijken, familie enz. Daarnevens waren terzijde nog een tweetal podiums opgesteld: Een voor de herrezen harmonie St. Cecilia en een voor het onlangs opgericht orkest de Scheldegalmen. De voorzitter van het feestcomité, de heer den Hooglander, opende den avond. Hierna sprak de burgemeester. Het voorstel van den burgemeester om het peetschap over den jeugdigen Pool te aanvaarden werd in de bijeenkomst met daverend applaus aangenomen. Verder werd een fonds gesticht teneinde een en ander financieel uitvoerbaar te maken. Hierna kreeg de Deken van Hontenisse het woord. In een schitterende rede schetste zijn Eerwaarde heer de Meulemeester de blijdschap en de trots van ons allen om den groote moed en offervaardige heldhaftigheid van onze dorpsgenoot. Tenslotte dankte de feesteling zelf waarbij hij tevens nog een en ander van zijn belevenissen mededeelde”.

Onder de inwoners van de gemeente wordt een circulaire verspreid. Ook de pastoor van de Corneliusparochie te Lamswaarde, Joannes Devolder, ontvangt het rondschrijven met daarbij een afzonderlijk briefje van de gemeentesecretaris, inhoudende: Zeer Eerwaarde Heer, “Zoals u wellicht bekend zal zijn heeft de bevolking van Hontenisse het “Peterschap” aanvaard van den jongen Pool, Wladek Kulczyk. Uit bijgaande circulaire moge U hierover nadere bijzonderheden blijken. Het ligt in de bedoeling in de loop van de volgende week een “lijsten collectie” te houden. Gaarne zou ik zien dat de collecte door U op Zondag a.s. vanaf den kansel werd aanbevolen. Mag ik hierop rekenen? Bij voorbaat mijn dank voor de medewerking.

Hoogachtend, O.A.E. Verstraaten, Kloosterzande.

Op 21 juni 1945, een maand na zijn thuiskomst, schrijft Kees een briefje aan zijn familie en vrienden. Kennelijk heeft hij met Wladek een periode rust genomen om bij te komen van alle doorstane ontberingen en de overweldigende belangstelling die hem bij zijn thuiskomst ten deel viel.

inhoudende:

Op zijn zeventiende verjaardag, 26 juni 1945, wordt Wladek ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Hontenisse. In het gemeentehuis te Kloosterzande hebben Kees en Wladek bij die gelegenheid ongetwijfeld een felicitatie in ontvangst mogen nemen. Een gekoesterde wens om zijn verjaardag niet ongemerkt voorbij te laten gaan werd hiermee vervuld. .

Ad Franken.

Wordt vervolgd.